Proces i projekt to terminy, które powinny być bliskie każdemu kierownikowi projektów, a zwłaszcza temu, którzy przygotowuje się do certyfikacji (np. IPMA). Podczas szkoleń często spotykam się z tym, że ludzie traktują proces i pojekt zastępczo (sic! patrząc na definicje ISO można mieć wątpliwości). Dlatego też w ramach tego artykułu postaramysię przybliżyć definicje i różnice występujące pomiędzy tymi pojęciami. Zacznijmy od różnic występujących pomiędzy pojęciami proces i projekt:

Proces:

1. jest rutynowy, powtarzalny,
2. dodaje nową wartość w wyniku przetworzenia (np. zasobów),
3. ma charakter ciągły (np. nie ma określonego końca trwania),
4. podlega przemianom ewolucyjnym (np. poprzez obserwację identyfikuje się elementy, które są udoskonalane),
5. dysponuje stabilnymi zasobami,
6. charakteryzuje go niewielki poziom niepewności (o niepewności pisaliśmy w artykule „Ryzyko a niepewność, dla PM’a istnieje różnica„),
7. usprawnianie odbywa się poprzez zwiększanie wydajności i standaryzację samego procesu.

Projekt:

1. jest unikalny i często nowatorski,
2. dodaje wartość poprzez tworzenie nowego produktu lub usługi,
3. ma charakter tymczasowy (tj. określony początek i koniec),
4. podlega przemianom rewolucyjnym (np. w wyniku analizy wskaźników wartości wypracowanej diametralnie zmienia się zakres i charakter prac wykonywanych w ramach projektu),
5. dysponuje różnymi i niestabilnymi zasobami (tj. ilość i jakość zasobów może ulec zmianie w trakcie trwania projektu),
6. charakteryzuje go wysoki poziom niepewności,
7. usprawnienie odbywają się poprzez kreatywne stosowanie metod zarządzania.

Podsumowując, projekt to nie jest proces, nawet jeśli posiadają one elementy wspólne. Istnieją duże różnice pomiędzy tymi przedsięwzięciami (o definicjach słowa projekt w różnych ujęciach pisaliśmy w artykule „Projekt a jego definicja. Czyli jak to widzi PMI, Prince2, IPMA i ISO„). To co wydaje się najistotniejsze to  ich charakter (proces jest rutynowy, projekt jest unikalny), czas trwania (proces ma charakter ciągły, projekt ma dokładnie określony początek i koniec) oraz sposób dostarczania wartości (w przypadku procesu mówimy o przetwarzaniu zasobów, w przypadku projektu o tworzeniu produktu lub usługi). Oczywiście pozostałe elementy są równie ważne i nie powinny być pomijane.